قوانین ویژه‌ای در مورد زمان مجاز سبقت گرفتن و زمان ممنوعیت سبقت وجود دارد. اگر بخواهیم به‌طور خلاصه و ساده بگوییم، به‌طور کلی باید از سمت چپ وسیله نقلیه و بدون ایجاد هیچ‌گونه خطری سبقت گرفت.
قبل از شروع سبقت گرفتن از وسیله نقلیه دیگر، باید مطمئن شوید که می‌توانید این کار را بدون خطر انجام دهید. اگر در هنگام سبقت گرفتن متوجه خطری شدید، باید ترمز کرده و از سبقت منصرف شوید.
در این شرایط سبقت مجاز نیست
- هنگامی که خودروی دیگری در حال سبقت گرفتن از شماست؛ یعنی زمانی که وسیله نقلیه پشت سرتان قصد عبور از کنارتان را دارد.
- درست قبل یا در محل گذرگاه عابر پیاده کنترل نشده یا محل عبور دوچرخه.
- هنگامی که دید کافی وجود ندارد مثلاً در نوک تپه یا سر پیچ. استثنا: اگر مسیر عبوری برای هر سمت، چند لاین داشته باشد یا برای سبقت گرفتن لازم نباشد از خط وسط عبور کنید، سبقت مجاز است.
- هنگامی که خودروهای دیگر از روبرو در حال نزدیک شدن هستند. استثنا: اگر لازم نباشد که از خط وسط عبور کنید و در مسیر خودروهای روبرو قرار گیرید، سبقت مجاز است.
- اگر وسیله نقلیه جلویی در حال گردش به چپ باشد، نباید از سمت چپ آن سبقت بگیرید.
- هنگامی که شرایط آب‌وهوایی مانند بارش شدید باران یا برف یا مه باعث کاهش دید شده است.
- درست قبل از تقاطع‌هایی که در آن قانون حق تقدم با خودروی سمت راست برقرار است. استثنا: شما می‌توانید از وسایل نقلیه دو چرخ و وسایل نقلیه‌ای که واضح است قصد گردش به چپ دارند سبقت بگیرید، به شرطی که از سمت راست آن‌ها سبقت انجام شود.
- درست قبل و در محل تقاطع با راه‌آهن که بدون راه‌بند یا چراغ است. استثنا: در این وضعیت می‌توانید از وسایل نقلیه دو چرخ سبقت بگیرید.
- در جایی که علامت سبقت ممنوع دارد.
از کدام طرف باید سبقت گرفت
به‌طور کلی، سبقت باید از سمت چپ باشد، اگر چه برخی موارد استثنا هم وجود دارد:
- دوچرخه‌سواران و موتورسیکلت‌های کلاس دو می‌توانند از سمت راست وسایل نقلیه دیگر سبقت بگیرند.
- در مکان‌هایی که عملیات جاده‌ای انجام می‌شود، می‌توانید از دو طرف تجهیزات تعمیر و نگهداری راه، هر طرف که مناسب‌تر باشد سبقت بگیرید. اگر خودروی عملیات جاده‌ای در سمت چپ سواره‌رو قرار داشته باشد، احتمالا بهتر خواهد بود که از سمت راست این خودرو سبقت گرفته شود.
- در صورتی که مسیر حداقل دو لاین در هر طرف داشته باشد و محدودیت سرعت 70 کیلومتر در ساعت یا کمتر باشد، سبقت از سمت راست مجاز است.
- اگر وسیله نقلیه جلویی به سمت چپ بپیچد، شما باید از سمت راست آن سبقت بگیرید.
- اگر وسیله نقلیه در لاینی حرکت می‌کند که به مقصد دیگری منتهی می‌شود، می‌توانید از سمت راست آن سبقت بگیرید.
زمانی که خودروی دیگری از شما سبقت می‌گیرد
علاوه بر قوانینی که در مورد چگونگی سبقت گرفتن وجود دارد، قوانینی هم برای زمانی که خودروی دیگری از شما سبقت می‌گیرد وجود دارد:
1. باید از سمت راست حرکت کنید تا راننده خودروی دیگر راحت‌تر از کنار شما عبور کند. همچنین می‌توانید از شانه مسطح برای تسهیل سبقت استفاده کنید.
2. نباید سرعت خود را افزایش دهید و اگر ترافیک زیاد است حتی سرعت خود را کاهش دهید تا رانندگان دیگر بتواند از شما سبقت بگیرند.
3. سعی کنید فاصله مناسبی از وسیله نقلیه جلویی داشته باشید به‌طوری که وسیله نقلیه عبوری از کنار شما بتواند به‌راحتی به لاین سمت راست بازگردد.
4. نباید تحت هیچ شرایطی مانع سبقت گرفتن دیگران از خود شوید حتی اگر سبقت از شما به‌صورت غیرقانونی یا نامناسب انجام شود.
انواع سبقت
سبقت گرفتن با افزایش سرعت زمانی است که در پشت یک وسیله نقلیه دیگر هستید و سرعت خود را برای سبقت از آن افزایش می‌دهید.
سبقت و عبور سریع زمانی است که با سرعت زیاد به یک وسیله نقلیه دیگر می‌رسید و از آن پیشی می‌گیرید. برای این نوع سبقت، لازم نیست سرعت خود را افزایش دهید.
سبقت با عبور سریع‌ترجیح داده می‌شود زیرا سبقت گرفتن در فاصله کمی انجام می‌شود. در سبقت گرفتن با افزایش سرعت، زمان و فاصله بیشتری نیاز است. روش سبقت و عبور سریع، مصرف سوخت را نیز کاهش می‌دهد، زیرا کار سبقت گرفتن با سرعت ثابتی انجام می‌شود.
